Köpüklü söndürme sistemleri, içeriği köpük sıvılar olan ve belirli bir basınç altında müdahaleyi bekleyen söndürme sistemleridir. Yanıcı sıvıların oluşturduğu yangınlarda ve yakıtların sebep olduğu yangın çeşitlerinde çok etkili bir işlev gösteren köpüklü söndürme sistemleri, sprinkler kullanılarak çoklu hale getirebilmektedir. Dolayısıyla daha geniş alanların yangından korunabilmesi için köpüklü söndürme sistemleri, özel otomatik sistemler olarak hazırlanmaktadır.
Köpüklü söndürme sistemleri, yatırım değeri yüksek olan helikopter ve uçak hangarlarında tutuşma ihtimali bulunan her malzeme ve yakıtların oluşturabileceği yangınlardan korunmak amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır. Dünya genelinde yaygın bir kullanıma sahip olan köpüklü söndürme sistemleri, hızlı bir şekilde alevler ile etkileşime girmektedir. Ayrıca bu sistemlerin söndürme kabiliyeti de oldukça yüksektir.
Köpüklü söndürme sistemleri, yangın anında tutuşan malzemenin ortaya çıkardığı gazların da tutulmasını sağlayarak, yangına müdahale eden kişilerin sağlığının korunması işlevini de yerine getirmektedir. Köpüklü söndürme sistemleri, aynı zamanda sadece yatay yüzeye sahip olan malzemelerde değil, aynı zamanda dikey halde tutuşan malzemelerde tutunma özelliği bulunduğu için eksiksiz bir söndürme görevi yerine getirmektedir. Bu yüzden köpüklü söndürme sistemleri, en kabiliyetli söndürme sistemlerinden biri olarak kabul edilmekte ve sıklıkla tercih edilmektedir.
Köpüklü Söndürme Sistemlerinin Özellikleri Nelerdir?
Etkili bir söndürme etkisi bulunan köpüklü söndürme sistemlerinin başlıca özellikleri aşağıdaki gibidir:
- Köpüklü söndürme sistemleri, oksijen ile yakıt buharının temas etmesini engellemektedir.
- Yakıt yüzeyinde meydana gelen buharlaşmanın önüne geçen köpüklü söndürme sistemleri, alev ile yakıt yüzeyini de birbirinden ayırmaktadır.
- Köpüklü söndürme sistemleri, yakıt yüzeyinde ya da çevresinde yer alan metal yüzeylerin soğumasına yardımcı olur.
Oldukça etkili görevleri olan köpüklü söndürme sistemleri, ham petrol yangınları, gazolin yangınları, jel yakıtı yangınları, benzin yangınları, fuel oil yangınları, nafta yangınları, alkollerde meydana gelen yangınlar, ketonlarda meydana gelen yangınlar, etherlerde meydana gelen yangınlar ve esterlerde meydana gelen yangınlar gibi çeşitli yangınların söndürülmesinde kullanılmaktadır.
Köpük Kimyasal Özelliklerine Göre Köpüklü Söndürme Sistemi Çeşitleri Nelerdir?
Köpüklü söndürme sistemleri, köpük kimyasal özelliğine göre iki çeşide ayrılmaktadır. Bu çeşitlerden birisi protein esaslı sistemlerken, diğeri ise sentetik esaslı sistemlerdir.
Protein esas köpüklü söndürme sistemleri bünyesinde protein bazlı (P) köpük sıvıları, floroprotein (FP) köpük sıvıları, film tabakası oluşturan (FFFP) köpük sıvıları ve alkole dirençli film tabakası oluşturan (AR-FFFP) protein bazlı köpük sıvıları gibi sıvılar bulunmaktadır. Buna karşılık olarak, sentetik esaslı köpüklü söndürme sistemleri bünyesinde ise akıcı film tabakası oluşturan (AFFF) köpük sıvıları ve alkole dirençli akıcı film tabakası oluşturan (AR-AFFF) sıvılar bulunmaktadır.
Köpüklü Söndürme Sistemleri Nerede Kullanılır?
Köpüklü söndürme sistemleri, hidrokarbon yangınları ve polar solventler olarak adlandırılan yangın türlerinde oldukça etkilidir.
Köpüklü söndürme sistemlerinin kullanım alanları oldukça geniştir. Bu sistemler genel olarak, uçak ve helikopter hangarlarında, depolarda, yakıtların yükleme ya da boşaltma yapıldığı istasyonlarda, boya imalathanelerinde, kimyasal madde üretilen ya da depolanan tesislerde, yanıcı ve parlayıcı sıvıların depolandığı alanlarda, yanıcı ve parlayıcı sıvılarında dolum alanlarında, tersanelerde, iskelelerde, petrol rafinerilerinde, yat limanlarında ve buna benzer alanlarda sıklıkla kullanılmaktadır. Köpüklü söndürme sistemler, sahip oldukları anında müdahale ve hızlı bir şekilde kontrolü ele alma özelliği sebebiyle yanıcı yüzeye kısa sürede etki eder ve olası büyük yangınların da önüne geçer.
Köpüklü söndürme sistemleri, özellikle petrol rafinerilerinde, uçak ve helikopter hangarlarında, tersanelerde, iskelelerde, yakıt dolum ve depolama tesislerinde oldukça yaygın olarak kullanılmaktadır. Ayrıca köpüklü söndürme sistemleri, basınçlı suyla köpüğün birleşmesiyle birlikte daha düşük yoğunlukla olan ve hem yatay hem de düşey yüzeylere yapışabilen köpüğün yanıcı alan bölgenin üzerini kaplamasını sağlayan bir sistemdir. Aynı zamanda bu sistemler sayesinde patlayıcı özellikteki gazların dışarı çıkması da engellenmektedir.
Köpüklü Söndürme Sistemlerinin Çalışma Prensibi
Köpüklü söndürme sistemlerinin çalışma prensibi, projelendirme safhasından yangına müdahale ve yangın sonrası temizlik aşamasına kadar göz önünde bulundurulması gereken bir konudur. Üretim safhasında basınçlı tüplerde muhafaza edilen köpüklü yangın söndürme ajanları, proje sonrası montaj ile müdahale anında basınçlı şekilde çalışabilmesi için uygun prensipte hazır tutulmalıdır. Bu sistemlerin periyodik bakımları ve tamiratları düzenli olarak yapılmalıdır.
Köpüklü söndürme sistemleri, algılama sistemleri ile entegreli bir şekilde çalışmalıdır. Ayrıca bu sistemler, yangını fark eden sistemler ile çalıştıran merkeze ileten sistemlerin sağlıklı olması koşullarına da bağlıdır. Bu sebepten ötürü, köpüklü söndürme sistemlerinin hem düzenli bakımları hem de tamiratları, periyodik olarak yapılmalıdır.
Köpüklü söndürme sistemleri, çalışma prensibi olarak yangının başladığı anlaşıldığında sistemi başlatan, müdahaleyi her nokta için sağlayan ve yangın söndürme personel ekibine her açıdan destek olan niteliklere sahiptir. Tamamen uzman bir mühendislik çalışması gerektiren köpüklü söndürme sistemleri, profesyonel bir sürece tabi tutulmaktadır.
Köpüklü Söndürme Sistemi Tasarımı
Köpüklü söndürme sistemi tasarımları, tamamen bilimsel veriler ışığında ve ilgili kanun hükümlerine göre hidrolik hesaplar ile birlikte yapılmaktadır. Köpüklü söndürme sistemlerinin tasarımında talebe göre üretilen kimyasal içeriklerin hangi oranda kullanılması gerektiği tamamen profesyonel bir yaklaşım ile belirlenmektedir. Yangın esnasında işe yarayan kimyasalların yangın söndürme sisteminin içinde hazır olarak bulunması oldukça önemlidir. El ile yapılacak olan müdahalelerde kullanılan yangın söndürme tüpleri içerisinde kimyasalların aksine otomatik sistemlerde çok farklı yoğunlukta söndürücüler kullanılmaktadır.
Köpüklü söndürme sistemi tasarımında dikkat edilecek diğer önemli husus ise alanın büyüklüğüne ve korunacak ya da söndürülecek olan maddelerdir.
Köpüklü Yangın Söndürme Sistemleri Nasıl Çalışır?
Köpüklü yangın söndürme sistemleri, hava ile yakıt buharının temasını keserek, yakıt yüzeyi ile alevi ayırarak, yüzeyindeki buharlaşmayı engelleyerek ya da yakıt yüzeyinin çevresindeki metali soğutarak çalışmaktadır.
Köpüğün Etkili Olduğu Yangın Türleri Hangileridir?
Köpüklü yangın söndürme sistemlerinde köpüğün etkili olduğu yangın türleri arasında hidrokarbon yangınları ve polar solvent yangınları bulunmaktadır.
Köpüğün İçeriğine Göre Hangi Çeşitler Vardır?
Köpüklü yangın söndürme sistemleri köpük içerisine bağlı olarak protein esaslı ve sentetik esaslı olmak üzere iki çeşide ayrılmaktadır.
Köpüklü Yangın Söndürme Sistemi Tasarımı Nasıl Yapılmalıdır?
Köpüklü yangın söndürme sistemi tasarımları, tamamen bilimsel veriler ışığında ve ilgili kanun hükümlerine göre hidrolik hesaplar ile birlikte yapılmaktadır.
Köpüklü Söndürme Sistemleri Için Hangi Ekipmanlar Gereklidir?
Köpüklü söndürme sistemleri için çeşitli nozullar, köpük odası-foam chamber, köpük yapıcı-foam maker, köpük tankı ve köpük monitörü gibi ekipmanlar gereklidir.